Witaj w Przedszkolu!

Adaptacja do przedszkola to proces, a więc musi trochę potrwać, u jednych dzieci kilka dni, u drugich kilka tygodni, u innych nawet miesiąc, w skrajnych przypadkach kilka miesięcy. Każde dziecko przechodzi przez ten proces inaczej. Jest to bardzo trudny emocjonalnie okres zarówno dla dzieci jak i dla ich rodziców, dlatego warto się do niego odpowiednio przygotować.

Pozostawienie płaczącego dziecka w ramionach Pani w przedszkolu nie oznacza, że jesteś złym rodzicem! Często dzieci przestają płakać w momencie, gdy mama lub tata wychodzą z przedszkola.

Dzieci przyprowadzone i pozostawione po raz pierwszy w przedszkolu reagują w różny sposób. Mogą:

• płakać,
• stać się apatyczne,
• pozornie akceptować sytuację (i dopiero w domu dawać ujście emocjom),
• ale też nie mieć problemu z adaptacją.

Jeśli dziecko potrzebuje pobyć z rodzicem rano dłużej, wygospodarujcie na to czas jeszcze w domu, albo zróbcie sobie spokojny, długi spacer do przedszkola. Możecie też „porządnie”, długo żegnać się z dzieckiem przed wejściem do przedszkola. Przytulanie się w szatni tuż przed rozstaniem powinno być krótkie, inaczej może łatwo przerodzić się w awanturę, płacz i protest. Ustalcie wcześniej swój własny sposób na szybkie pożegnanie, np. przybicie piątki, przybicie żółwika, pomachanie, przesłanie buziaka, itp.

Ważne zasady adaptacji:

1. Zachowaj spokój. Dzieci wyczuwają emocje rodzica. Jeśli jesteśmy pozytywnie nastawieni do placówki, pobytu dziecka i nie boimy się rozstać z dzieckiem, to ono, widząc naszą pewność i spokój, też pójdzie chętniej do swojej sali.
2. Tylko pozytywne komunikaty i uśmiech. Jeśli nie jesteś w stanie przestrzegać tej zasady, postaraj się „oddelegować” odprowadzanie komu innemu.

Jakie komunikaty są pozytywne:

• Miłego dnia!
• Baw się dobrze!
• Miłej zabawy!
• To będzie super dzień!
• Będziesz się bawił autkami? A może klockami?
• Bardzo mi zaimponowałeś wczoraj. Sam włożyłeś buty!
• Wierzę, że dasz radę!

Tego nie mówimy:

• Nie bój się!
• Nie masz się czego bać!
• Widzisz, tutaj nie jest tak strasznie!
• A zobacz, on nie płacze/już się ubrał/ładnie idzie do sali!
• Inne dzieci będą się z ciebie śmiać, kiedy zobaczą, jak płaczesz!
• Zobaczysz, w przedszkolu cię nauczą dyscypliny!

1. Nie zmieniaj zasad, przestrzegaj umów. Jeśli dziecko płacze przy rozstaniu – nie zabieraj go z powrotem. Jeśli wpada w histerię, gdy nie chce wyjść do przedszkola – nie zgadzaj się na to, by zostało w domu. Jeśli umawiasz się z dzieckiem, że odbierzesz je po obiedzie, koniecznie dotrzymaj słowa.
2. Pilnuj rutyny. Rano róbcie zawsze te same rzeczy w tej samej kolejności. Np. wstawanie, buziak, ubieranie, śniadanie, mycie zębów, buty, wychodzenie… Zawsze staraj się żegnać w ten sam sposób.
3. Po przedszkolu wygospodaruj jak najwięcej czasu dla dziecka. Bez patrzenia w telefon czy sprzątania (chyba że robicie to razem). Skup się na swoim przedszkolaku i porozmawiaj. Nie ponaglaj, jeśli nie chce rozmawiać o przedszkolu. Możesz rozpocząć od opisania swojego dnia i poczekać, aż dziecko samo zechce się czymś z Tobą podzielić.
4. Rozmawiaj z nauczycielem.  Współpraca rodziców z przedszkolem jest konieczna, aby ułatwić dziecku adaptację. Znajdź chwilę na szczerą rozmowę z wychowawcami. Opisz, z czym dziecko ma problemy, jakie są jego zainteresowania i mocne strony. Podziel się swoimi lękami. To bardzo ułatwi proces adaptacyjny.
5. Pamiętaj, przedszkole to fajne miejsce. Przedstawianie przedszkola w pozytywny sposób przekona dziecko, że w przedszkolu czekają na nie same pozytywne doświadczenia.

Drogi rodzicu wykorzystaj wakacje na:

• Zachęcanie dziecka do samoobsługi. Samodzielnie rozbieranie czy zakładanie bucików przyda się w przedszkolu, ale też wzmocni samoocenę dziecka, pewność siebie i dumę z własnych możliwości. Umiejętności samoobsługowe, które może opanować trzylatek to na przykład: mycie rąk i buzi, mycie zębów, korzystanie z nocnika czy toalety, czy samodzielne jedzenie.
• Angażowanie dziecka w codzienne prace domowe. Wieczorne sprzątanie zabawek i pilnowanie porządku we własnym kąciku powinno wejść dziecku w nawyk. Można też  prosić dziecko o pomoc np. przy myciu warzyw do obiadu czy układaniu sztućców na stole.
• Pozostawienie dziecka pod opieką dziadków czy cioci, aby oswoiło się z sytuacją, że rodziców przez chwilę nie ma obok.
• Pokazanie maluchowi przedszkola podczas spacerów lub przyjście na dzień otwarty. Opowiedzenie, jak wygląda życie przedszkolaka, np. że jest szatnia i każdy ma swoją szafkę ze znaczkiem oswaja dziecko z miejscem do którego będzie przychodzić.
• Zabawa w przedszkole z trzylatkiem i np. pluszakami albo innymi dziećmi na placu zabaw czy w domu.
• Opowiadaniewłasnychpozytywnych historii z czasów przedszkolnych albo czytanie książeczek o przedszkolu. Możesz opowiadać o różnych ciekawych formach spędzania czasu w przedszkolu, np. o oglądaniu teatrzyków, wspólnym śpiewaniu piosenek, spacerach, wycieczkach.
• Zachęcanie dziecka do kontaktu z rówieśnikami oraz z dorosłymi, np. na placu zabaw.
  W tym wieku osobną zabawę „w pobliżu” innych dzieci można uznać za wstęp do dalszej integracji.
• Nie wprowadzanie innych dużych zmian w okresie adaptacji i bezpośrednio przed nią. Zadbaj o odstawianie smoczka czy odpieluchowanie, zanim wyślesz dziecko do przedszkola.
• Wspólne zakupy. Zrobienie razem z dzieckiem zakupów  wyprawki do przedszkola sprawi, że dziecko zaangażuje się w przygotowania. Sprawdź, co jest wymagane w wybranej przez Ciebie placówce – często są to np. kapcie, kocyk, poduszka, będą też potrzebne ubranka na zmianę.Kupcie wygodne ubranka, które się dziecku podobają i łatwo mu będzie je (nawet samodzielnie) zdjąć i założyć.

Opracowała: Justyna Pieńkowska

Psycholog ZPO w Leśnej Podlaskiej