WARTOŚCI: empatia, zdrowie, odpowiedzialność

 

EMPATIA

Dzieci uczą się empatii poprzez obserwowanie dorosłych, ich sposobu reagowania na czyjś płacz, smutek, zdenerwowanie. Naśladują reakcje rodziców czy nauczycieli, dlatego najważniejsze w uczeniu empatii jest bycie empatycznym w stosunku do innych.

Działania pomocne w nauce empatii:

• Obcowanie z literaturą – dzieci po wysłuchaniu tekstu wypowiadają się na temat tego, co czuli bohaterowie opowiadania, jak zachowywali się w konkretnych sytuacjach, jak można im pomoc.
• Zabawy dramowe – kiedy dziecko zachowa się nieodpowiednio w stosunku do kolegi / koleżanki, można mu zaproponować wcielenie się w rolę drugiej osoby i uzmysłowić, co czuje ta osoba.
• Niesienie pomocy innym – oddanie zabawek, którymi dziecko już się nie bawi (zaniesienie ich do przedszkola, szpitala, domu dziecka), udział w rożnych akcjach charytatywnych.
• Wykazanie zrozumienia dla uczuć dziecka w trudnych dla niego sytuacjach – zamiast mówić do dziecka: Nie płacz, Nie złość się, należy mu podpowiedzieć, w jaki sposób radzić sobie z trudnymi emocjami.

Uczymy dzieci empatii nie tylko w stosunku do innych ludzi, lecz także wobec zwierząt. Można prowadzić z dziećmi hodowlę (na przykład patyczaków) w kąciku przyrody; przeprowadzać zbiórki dla zwierząt ze schroniska lub dokarmiać zwierzęta zimą. W każdej z tych sytuacji dzieci uczą się delikatnego obchodzenia się ze zwierzętami, uświadamiają sobie, że zwierzęta też czują głód, pragnienie, ból.

 

Zabawa:

Dziecko siedzą w kole. Dorosły pokazuje misia i mówi, że miś jest smutny, ale nikt nie wie dlaczego. Prosi dziecko o pomoc
w rozweseleniu pluszaka. Dziecko bierze do ręki misia i mówi: Miś jest smutny, ponieważ…; Można mu pomóc w taki sposób… - może zaprezentować, jak rozweselić misia;

 

ZDROWIE

Od pierwszych dni pobytu dziecka w przedszkolu systematycznie i konsekwentnie wdrażamy je do przestrzegania zasad dotyczących:
– zdrowego żywienia,– aktywności ruchowej,– nawyków higienicznych,– właściwego ubierania się,     – profilaktyki zdrowotnej. Zachęcamy również rodziców do kontynuowania tej tematyki. Regularne posiłki w przedszkolu i w domu to dobry moment, aby przyzwyczajać dzieci do jedzenia zdrowych potraw i ograniczenia spożywania słodyczy oraz rozwijania prawidłowych nawyków higienicznych:

• Uczymy dzieci systematycznego i prawidłowego mycia rąk przed posiłkami i po posiłkach, po przyjściu z podwórka, skorzystaniu z toalety, po zajęciach plastycznych.Uświadamiamy im, jak ważna jest codzienna higiena całego ciała. Możemy rozpocząć systematyczne mycie zębów po posiłkach, połączone z nauką prawidłowego szczotkowania zębów, dbaniem
  o to, aby przybory toaletowe były utrzymane w należytej czystości (zawsze szczoteczka do góry).
• Uczulamy dzieci na zasłanianie ust podczas kichania, kasłania, prawidłowe używanie chusteczek higienicznych, wyrzucanie zużytychchusteczek do kosza.
• Uświadamiamy dzieciom, jakie znaczenie dla zdrowia ma ruch i codzienny pobyt na świeżym powietrzu.Uczymy dzieci, że nie ma złej pogody, jest tylko nieodpowiednie ubranie, dlatego prosimy rodziców o dostosowanie stroju adekwatnie do panującej pogody i pory roku.
• Zapoznajemy dzieci z pracą lekarza, pielęgniarki, stomatologa, ale również starzy pożarnej i policji, co pozwoli poznać pracę służb odpowiedzialnych za nasze zdrowie i bezpieczeństwow warunkach, które nie będą dla dzieci stresujące oraz z numerami telefonów 997, 998, 999 oraz 112.
• Dbanie o swoje zdrowie to zdawanie sobie sprawy, że nie można brać do ust nieznanych roślin, dotykaći zbierać nieznanych grzybów, jeść nieumytych owoców.

Propozycja zabawy z dzieckiem:

Pod nieobecność dziecka rodzic chowa w kuchni, pokoju warzywa i owoce. Dziecko znajdujeukryte „skarby”. Następnie wspólnie nazywamy warzywo lub owoc, segregujemy wg danej cechy, np. warzywa/owoce; duże/małe, wg kolorów; od największego do najmniejszego itp. Możemy je przeliczać. Na koniec możemy zaproponować dziecku zabaw w „Kucharza” i przygotowanie sałatki warzywnej lub owocowej, bądź degustację pojedynczych warzyw i owoców (bez mieszania). Pamiętajmy o podkreśleniu potrzeby wcześniejszego umycia produktów. Możemy pozwolić dziecku na krojenie przy użyciu bezpiecznego noża,  umyte warzywa i owoce dzielimy na mniejsze porcje i zachęcamy dzieci do częstowania się, opisywaniasmaków i wrażeń (możemy  podpowiedzieć określenia: słodkie, kwaśne, soczyste, cierpkie, gorzkie, twarde,miękkie, smaczne, niesmaczne).

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

        W przedszkolu ustalamy wspólnie z dziećmi, jakie zasady będą obowiązywać w grupie, a następnie wdrażamy dzieci do ich przestrzegania, a więc uczymy odpowiedzialności za podjęte zobowiązania.Zachęcamy rodziców, aby podejmowali takie działania również w domu. Na początku zasad tych jest niewiele (nie więcej niż 4). Kiedy przedszkolaki je przyswoją, w ciągu roku będziemy wprowadzały kolejne zasady.

Przedszkolak zaczyna się również uczyć odpowiedzialności za swoje bezpieczeństwo. Dowiaduje się, jak należy się zachowywać w przedszkolu, na placu zabaw, podczas spacerów, aby nie stało mu się coś złego. Uczy się, że nie należy oddalać się od grupy, nie może samo wychodzić z sali.

Nasze grupowe zasady, a więc każdy przedszkolak powinien:

• Sprzątać zabawki, którymi się bawił na wyznaczone miejsce (także w domu);
• Odkładać swoje rzeczy na półkę (np. w przedszkolu obrazek do teczki, ubrania i buty w szatni)
• Przestrzegać zasad bezpieczeństwa w przedszkolu i poza nim (np., w przedszkolu poruszać się powoli – nie biegać, na placu zabaw nie biegać za huśtawkami, w domu – nie bawić się w pobliżu jezdni, nie dotykać urządzeń elektrycznych)

JAK POSTĘPOWAĆ, ABY OBOWIĄZKI NIE KOJARZYŁY SIĘ DZIECKU Z KARAMI?

- należy uzmysławiać mu konsekwencje braku odpowiedzialności: Jeśli nie posprzątasz klocków – ktoś może się o nie przewrócić; Jeśli popsujesz zabawkę – nie będziesz miał czym się bawić.

- nie należy wyręczać dzieci w realizacji ich obowiązków, ale pomagać, jeśli te obowiązki sprawiają im trudności (np. włączać się do sprzątania zabawek)

• dobrze jest doceniać wysiłek dziecka, udzielać informacji zwrotnej, opisując to co widzimy, np. Jesteś dzielny – posprzątałeś wszystkie zabawki; Posprzątałeś wszystkie klocki – jeszcze tylko samochody i gotowe.

 Opracowanie: Magdalena Bartniczuk